Evrenin HaritasıGüncel HaberlerGezegen AvıSoluk Mavi NoktaBulutsu GözlemeviGökbilim Terimleri SözlüğüGünün Gökbilim Görüntüsü

NGC 5128 Grubu

NGC 5128, güney yarımküredeki bir diğer meşhur gökada grubudur. Burada birkaç parlak gökada bulunmaktadır, özellikle NGC 5128 ve M83. NGC 5128, gökyüzündeki en parlak beşinci gökadadır ve yakın evren içindeki en garip görünümlü gökadalardan biridir.

NGC 5128 Grubu

Aşağıda - NGC 5128 Grubu'ndaki iki büyük gökada. NGC 4945 (solda), gruptaki en büyük ikinci gökadadır ve neredeyse yandan görülen sarmal bir gökadadır. M83 (sağda), tam karşıdan görülen çok ünlü bir sarmal gökadadır.

NGC 4945 M83
NGC 4945 M83

NGC 5128 Grubu'ndaki Gökadalar

NGC 5128 grubunun başlıca gökadaları aşağıda listelenmiştir. Bu grup, Samanyolu'nun düzlemine yakın bir konumda yer alır ve Samanyolu düzleminin gerisinde hala keşfedilecek gökadalar var olabilir. Pergel Gökadası (ESO 97-13) bu listeye dahil edilmiştir çünkü her ne kadar grup merkezinin 25 derece güneyinde yer alsa da, gökada büyük bir ihtimalle grup üyesi seçilmek için aşağı yukarı doğru uzaklıktadır.

  1             2        3      4     5      6    7     8     9
 Adı              Eşlek        Mavi  Tür    Çap  Çap   YH   Diğer
               Konsayıları     Par.         (')  kıy km/sn  Adları
               SA       DA
ESO 321-14   12 13,8  -38 14   15,9  Irr    1,4    5   907
ESO 381-18   12 44,4  -35 56   15,7  Sm     0,8    5   901
ESO 381-20   12 46,0  -33 50   14,7  Irr    3,0   10   884
NGC 4945     13 05,4  -49 28    9,3  SBc   20,0   80   798
ESO 269-58   13 10,6  -47 00   13,2  Sa     3,0   10   642
ESO 269-66   13 13,2  -44 53   14,1  E      1,7    5  1041
NGC 5068     13 18,9  -21 03   10,6  SBc    7,2   30   974
NGC 5102     13 21,9  -36 38   10,3  S0     8,7   35   737
NGC 5128     13 25,4  -43 01    7,7  S0    25,7  105   795
IC 4247      13 26,8  -30 22   14,6  Sbc    1,3    5   697
ESO 324-24   13 27,6  -41 29   12,9  Irr    3,2   15   766
NGC 5206     13 33,7  -48 09   12,0  S0     3,7   15   796
ESO 270-17   13 34,8  -45 32   11,8  SBm   12,0   50  1060
ESO 444-78   13 36,5  -29 14   15,9  Irr    1,2    5   850  UGCA 365
M83          13 37,0  -29 52    7,9  SBc   12,9   50   786  NGC 5236
ESO 444-84   13 37,3  -28 03   15,5  Irr    1,3    5   865
NGC 5237     13 37,7  -42 51   13,2  Sa     1,9   10   598
NGC 5253     13 39,9  -31 38   10,7  Sd     5,0   20   670
IC 4316      13 40,3  -28 53   14,6  Irr    1,7    5   854
NGC 5264     13 41,6  -29 55   12,5  Irr    2,5   10   751
ESO 325-11   13 45,0  -41 52   14,0  Irr    2,7   10   782
ESO 174-B1   13 48,0  -53 21   14,4  S0     2,8   10   887  PGC 48937
ESO 383-87   13 49,3  -36 04   11,7  SBd    4,5   20   578
NGC 5408     14 03,4  -41 23   12,2  Irr    1,6    5   733
ESO 97-13    14 13,2  -65 20   12,0  Sb     6,9   30   578  Pergel
PGC 51659    14 28,1  -46 18   15,0  Irr    2,4   10   585  A1424-46
ESO 222-10   14 35,0  -49 24   15,9  Irr    1,0    5   806
ESO 272-25   14 43,4  -44 42   14,8  Irr    0,5    2   804
PGC 52593    14 43,5  -44 43   14,5  Irr    1,5    5   870  A1440-44
ESO 223-09   15 01,1  -48 18   13,2  Irr    2,6   10   748
ESO 274-01   15 14,2  -46 49   11,7  Scd   11,0   45   674
Sütun 1: Gökadanın yaygın adı.
Sütun 2: 2000 yılı için saat ve dakika cinsinden bahar açısı (sağ açıklık-SA).
Sütun 3: 2000 yılı için derece ve dakika cinsinden yükselim (dik açıklık-DA).
Sütun 4: Gökadanın görünürdeki mavi parlaklığı.
Sütun 5: Gökada türü.  E : Eliptik (Oval); S0 : Merceksi (Mercimek); Sa,Sb,Sc,Sd : Sarmal;
          SBa,SBb,SBc,SBd : Çubuklu Sarmal; Sm,SBm,Irr : Düzensiz.	  
Sütun 6: Gökadanın yaydakikası cinsinden açısal çapı.
Sütun 7: Gökadanın bin ışıkyılı cinsinden çapı.
Sütun 8: "Evrensel Mikrodalga Arka Plan"a göre yavaşlama hızı.
Sütun 9: Gökadanın diğer adları.

Kaynakça:
Karachentsev I, Sharina M, Dolphin A, Grebel E, Geisler D, Guhathakurta P, Hodge P,
        Karachentseva V, Sarajedini A, Seitzer P, (2002), New distances to galaxies
        in the Centaurus A group. Astron Astrophys, 385, 21.
Cote S, Freeman K, Carignan C, Quinn P, (1997), Discovery of Numerous Dwarf Galaxies
        in the Two Nearest Groups of Galaxies. Astron J, 114, 1313.
Schmidt K, Priebe A, Boller T, (1993), Nearby Galaxies. Astron Nachr, 314, 371.
The HyperLeda Database, (2003).

Aşağıda - NGC 5128 grubundan üç gökada daha. NGC 5068 (solda), grup merkezinin 20 derece kuzeyinde yer alan küçük, sarmal bir gökadadır. NGC 5102 (ortada), bir mercimek (mercek biçimli) gökadadır. ESO 270-17 (sağda), gözlerden oldukça gizlenmiş, yandan görülen, düzensiz (veya belki de sarmal) bir gökadadır.

NGC 5068 NGC 5102 ESO 270-017
NGC 5068 NGC 5102 ESO 270-17

Aşağıda görülen NGC 5128 gökadasıdır. Dikkate değer bir gökadadır. Resmi olarak mercimek biçimli(merceksi) bir gökada (merkezi bir şişkinlik ile etrafını saran düzgün bir yıldız diskinden oluşan gökada) olarak sınıflandırılmıştır, ancak çok garip görünmektedir. Gökbilimciler ancak 1952 yılında bu nesnenin bir gökada olduğunu teyit edebildiler. Gökada, kalın, karanlık bir toz şeridiyle iki eşit parçaya bölünmüştür ve bu şerit aynı zamanda güçlü bir radyo dalgası kaynağıdır. Gökada, radyo gökbilimciler tarafından yaygın olarak "Erboğa A" olarak anılır, çünkü burası 1950'lerde bu takımyıldızda keşfedilen ilk güçlü radyo dalgası kaynağıdır. Gökada, bize en yakın "radyo gökada"dır. Radyo ve kızılaltı teleskoplarla yapılan gözlemler, NGC 5128'in büyük bir ihtimalle yaklaşık 500 milyon yıl önce sarmal bir gökada yuttuğunu göstermektedir ve bu çarpışmanın etkileri güçlü radyo yayınına güç sağlamaktadır.

NGC 5128
NGC 5128

Aşağıda - NGC 5128 grubuyla bağlantılı üç gökada daha. NGC 5253 (solda), M83'e yakın küçük bir sarmal/düzensiz gökadadır. ESO 97-13 (ortada), daha çok "Pergel Gökada"sı olarak bilinen sarmal bir gökadadır. Samanyolu'nun diğer tarafında, grubun 20 derece güneyinde yer alan, görünmesi çok zor bir gökadadır. ESO 274-1 (sağda), grubun sol tarafında, yandan görülen, gözlerden saklı sarmal bir gökadadır.

NGC 5253 ESO 097-013 ESO 274-001
NGC 5253 ESO 97-13 ESO 274-01

NGC 5128 Grubu'nun Özellikleri
Eşlek konsayıları SA=13s40dk DA=-40°
Gökada konsayıları b=315° e=+20°
Üstgökada konsayıları L=160° B=0°
Grubun merkezine olan uzaklık 14 milyon ışıkyılı
Gruptaki büyük gökada sayısı 7
Grubun diğer adları Erboğa A Grubu
M83 Grubu
Başak Üstkümesi Başak Üstkümesi Sayfasına Geri Dön

Takımyıldız Adları Terimler Yunan Harfleri