· Bize Yazın  
Bulutsu
Evrenin HaritasıGüncel HaberlerGezegen AvıSoluk Mavi NoktaBulutsu GözlemeviGökbilim Terimleri SözlüğüGünün Gökbilim Görüntüsü
 
NASA Olası Güneşdışı Gezegenlerle İlgili Verilerini Yayımlıyor

15 Haziran 2010

-
Sanatçı gözüyle Kepler. Görüntü katkısı : NASA/JPL-Caltech

PASADENA, Kaliforniya / ABD - NASA'nın Kepler projesinde, 156.000'den fazla yıldız üzerinde yürütülmekte olan 43 günlük bilimsel veriler yayımlandı. Bu yıldızlar, güneş sistemimiz dışındaki Dünya benzeri gezegenleri bulmak üzere sürmekte olan araştırmaların bir parçası olarak, hemen göze çarpmayan parlaklık değişimlerini tespit etmek amacıyla gözleniyorlar.

Gökbilimciler, bu yeni verileri gözlenen birkaç yüz yıldızda meydana gelen parlaklık değişikliklerinden, yörüngede dönen gezegenlerin sorumlu olup olmadıklarını belirlemek amacıyla kullanacaklar. Bu yıldızlar sıcaklık, büyüklük ve yaş bakımından her türden yıldızı temsil ediyorlar. Büyük çoğunluğu istikrarlı olsalar da bir bölümü zonklayan yıldızlardan oluşuyor. Bazıları güneş lekelerine benzer yıldız lekeleri sergilerken, birkaç tanesi ise yakınlarda bulunan gezegenlerde hayatı silip yok edecek püskürtüler üretiyorlar.

Uzayda bir gözlemevi olan Kepler, gezegenler önlerinden geçtiğinde veya diğer bir deyişle geçiş yaptıklarında yıldızların parlaklığında meydana gelen çok küçük azalmaları ölçerek, gezegenlerin veri izlerini arıyor. Gezegenin büyüklüğü yıldızın parlaklığında meydana gelen değişiklikten yola çıkılarak elde edilebilmektedir.

Kepler bilim ekibinin 28 üyesi, yer temelli teleskoplar ile NASA'nın Hubble ve Spitzer Uzay Teleskoplarını da kullanarak ilgi çeken 400 nesneden oluşan özel bir küme üzerinde takip gözlemleri yapmaktalar. Kepler'in Kuğu ve Çalgı takımyıldızları içerisinde gözlemlediği yıldız alanları, yer temelli teleskoplarda ilkbahardan sonbaharın başlangıcına kadar gözlenebilmektedir. Bu diğer gözlemlerden elde edilen veriler, adaylardan hangilerinin gezegen olarak tanımlanabileceğini belirleyecektir. Bu veriler, bilim toplumunun kullanımına Şubat 2011'de açılacaktır.

Bu ek veriler olmadığında, gerçekten gezegen olan adaylar, birbirlerinin yörüngesinde dolanan iki yıldız anlamına gelen ikili yıldızlardan ayırt edilememektedir. Gezegen adaylarının büyüklükleri de, yer temelli teleskoplarla yapılan ek tayfölçer gözlemleri kullanılarak gözlenen yıldızın büyüklüğü belirlenene kadar, yalnızca yaklaşık olarak tahmin edilebilmektedir.

NASA'nın Washington / ABD'de bulunan merkezinde Kepler program yöneticisi olarak görev yapan Lia LaPiana "Bilim topluluğunun bu verileri çözümleyip, önümüzdeki aylarda yepyeni güneşdışı gezegenler bulunduğunu duyurmalarını dört gözle bekliyorum." diyor.

NASA'nın Moffett Field / Kaliforniya'da bulunan Ames Araştırma Merkezi'nde araştırma müdür yardımcısı olarak görev yapan David Koch, konuyla ilgili olarak "Bahse konu olan şey, yıldız ışığı ölçümünde şimdiye kadar elde edilen en hassas, en uzun ve en büyük veri kümesidir. O kadar uzundur ki, neredeyse kesintisizdir" diyor ve devam ediyor "Elde edilen veri kümesinin süresi zamanla büyüdüğünden, sonuç hep daha da iyiye gidecektir".

Kepler, en azından Kasım 2012'ye kadar, aralarında yörüngeleri yıldızların ılık, yaşama elverişli kuşaklarında bulunup da sıvı haldeki suyun yüzeyde var olabileceği gezegenlerin de bulunduğu Dünya kadar küçük gezegenleri araştırmaya devam edip, bilimsel faaliyetlerini sürdürecektir. Güneş benzeri yıldızların yaşama elverişli kuşaklarında yer alan gezegenlerin geçişleri kabaca yılda bir gerçekleştiği ve doğrulanmaları da üç geçiş gerektiği için, Dünya büyüklüğünde bir gezegenin tespit edilip, doğrulanmasının en az üç yıl süreceği düşünülmektedir.

Ames Araştırma Merkezi'nde projenin baş bilim araştırmacısı olarak görev yapan William Borucki "Kepler gözlemleri bize uzayda yaşama ev sahipliği yapabilecek gezegenlere sahip pek çok yıldızın var olup olmadığını ya da gökadamızda yalnız olup olmadığımızı söyleyecek" diyor.

cizgi

Bu makale "http://www.jpl.nasa.gov/news/news.cfm?release=2010-200" adresinden çevrilmiştir.

© Gezegen Avı (Planet Quest) sitesinde yer alan tüm makale, haber ve görsellerin - aksi belirtilmedikçe - telif hakları Kaliforniya Teknoloji Enstitüsü / Jet İtiş Gücü Laboratuvarı (JPL)'na aittir.
Çeviri ve Düzenleme
Murat TUNÇAY - Tahir ŞİŞMAN
Site Meter