Bir avcı ve balıkçı olan Muhendis Robert Peters, define avı peşinde olduğu bir günün tadını çıkarırken.

(GEZEGEN AVI) - Hevesli bir balık avcısı ve define avı sevdalısı olan Robert Peters, doğuştan bir avcıdır ki; bu da onu Dünya benzeri gezegenleri bulmaya yardımcı olacak teknolojiler üzerinde çalışan mükemmel bir kişi haline getirmektedir. Jet İtiş Gücü Laboratuvarı'nın (JPL) Dünya Benzeri Gezegen Bulucu Projesinde yer alan bir mühendis olarak, onun sorumluluğu Uyarlamalı Sıfırlayıcı'nın geliştirilmesi ve denenmesidir. Bu aygıt, bilim insanlarının bir gün uzak gezegenlerin havakürelerini yaşam izleri bulmak için çözümlemesine yardımcı olacaktır.

Gezegen Avı: Uyarlamalı Sıfırlayıcı nedir ve güneşdışı gezegenleri bulmanıza ve niteliklerini belirlemenize nasıl yardımcı olacaktır?

Robert Peters: Bir sıfırlayıcı temel olarak bir yıldızdan gelen ışığı engelleyen optik bir eksiltme sistemidir. Pek çok ışık frekansı boyunca sıfırlama yapmanın sorunlarından bir tanesi, engellemeniz gereken ışığın faz ve salınımının her frekansta farklı olmasıdır. Uyarlamalı bir sıfırlayıcı, farklı olan her frekansta ışığı engellemek üzere kendisini otomatik olarak ayarlar. Yıldızın ışığından bir kez kurtulduğunuzda, artık gezegenin kendinden gelen ışığı çözümleyebilirsiniz.

Uyarlanabilir Sıfırlayıcı'nın sınama ortamı.

RP: Taççekerle yapılan, daha çok gelen ışığı engellemek için bir yıldızın önüne baş parmağınızı koymak ve yörüngesinde dönen gezegenleri görmek gibidir. Sıfırlayıcı ise ışık dalgalarını birleştirir; ancak bunu öyle bir şekilde yapar ki, sonuçta dalgalar birbirlerini yok eder. Sıfırlamanın yararlı yönü, sıfırlayıcının girişimölçerle birlikte kullanılabilmesidir. Bu da size, küçük teleskopların gücünü tek ve büyük bir teleskopta birleştirme olanağı verir.

Sıfırlayıcı, aynı zamanda gezegenleri orta kırmızı ötesi dalga boyunda gözlemlemek için daha kullanışlıdır. Taççeker ise görünür ışıkta gözlem yapmak için uygundur. Sıfırlayıcı Dünya benzeri gezegenlerin niteliklerini belirlemek için de kullanışlıdır; çünkü tayfta su ve oksijenin varlığına işaret eden çukurlar orta kırmızı ötesi dalga boyunda daha belirgindir.

GA: Peki, sıfırlayıcı, bir gezegenin yaşamı destekleyip desteklemediğini keşfetme konusunda bilim insanlarına nasıl yardımcı olmaktadır?

RP: Sıfırlayıcı, bir yıldızın ışığını 1/100.000 oranında yok eder. Daha sonra bizler kalan veriler üzerinde araştırma yapmak için başka süreçler kullanır ve gezegenden gelen ışığı buluruz. Ondan sonra da, o veriyi gezegen havaküresinde su ve oksijen gibi yaşamın izlerini aramak için inceleyebilirsiniz. Sıfırlayıcı, yaşamın izlerine bakabilmek için yeterli miktarda gezegen ışığını yakalamak bakımından ilk adımdır.

GA: Sizin işiniz daha çok yazılım geliştirme veya ortaya çıkan ilk örnekleri laboratuvarda sınamayı mı içeriyor?

RP: Her ikisini de fazlasıyla içeriyor. Sıfırlayıcı, benim geliştirmek zorunda olduğum bir yazılım ile kumanda ediliyor; ama parçaları birleştirmek ve sistemi hava püskürten ayaklar üzerinde süzülen büyük bir deneme tahtasında sınamam da gerekiyor. Sistem sallantıya karşı çok hassas olduğundan, denemelerimi akşamları, herkes binadan ayrıldıktan sonra yapıyorum. Bu denemeler genellikle haftada bir veya iki kez yapılıyor.

GA: Şu anda üzerinde çalıştığınız şey, bir gün bir güneşdışı gezegen arama projesinde uçacak gerçek bir aygıt mıdır?

RP: Gerçek sınama ortamı uzaya gitmeyecek; ancak teknolojinin işe yaradığını gösterdik ve bu teknoloji Kayaç Gezegen Bulucu projesinde gerçekten başarıyla kullanılabilecek. Aslına bakarsanız, bu işe ilk başladığımda sıfırlayıcı yalnızca araştırmamı istedikleri bir yan projeydi. Şimdi ise bu projenin işe yaraması için can alıcı bir öneme sahip.

GA: Nasıl oldu da, kendinizi böyle ilginç bir projede çalışırken buldunuz?

Peter'ın tüm maceraları yaya olarak gerçekleşmiyor.

GA: İşte değilken, boş zamanınızda neler yapmaktan hoşlanırsınız?

RP: Hımm, sinekle balık avlamaktan hoşlanırım. Masamın altında bir sinek oltası bulunur, ne zaman rahatlamak istesem oltamı alır, laboratuvar yakınındaki dereye giderim. Ayrıca, kendi sineklerimi bağlamaya ve bambu kamışından kendi oltamı yapmaya da alıştım. Sinekle balık avını seviyorum, çünkü bu biraz balık peşinde iz sürmeye benziyor. Balıkları, oraya buraya savurduğunuz ince tel topağının yiyecek olduğuna ikna etmeniz gerekiyor. Eşim Shannon ve ben define avına çıkmaktan da hoşlanırız.

GA: Define avı?

RP: Define avı, insanların ağaçlık alanlara bir şeyler sakladıkları bir spor. Saklanan şeyler bir oyuncaktan, bulduğunuz zaman imzalayacağınız bir kayıt defterine kadar her şey olabilir. Size GPS konumları ve ipuçları verilir. Sonra da gidip ödülü bulmanız gerekir. Çok eğlenceli bir şey ve yürüyüş için yeni yerler bulmak açısından gerçekten iyi bir yöntem.

Yazan : Joshua Rodriguez / Gezegen Avı (PlanetQuest)