Evrenin HaritasıGüncel HaberlerGezegen AvıSoluk Mavi NoktaBulutsu GözlemeviGökbilim Terimleri SözlüğüGünün Gökbilim Görüntüsü

M8 ve M20 - Deniz Kulağı ve Üç Boğum Bulutsuları

Deniz Kulağı ve Üç Boğum bulutsuları, Yay Takımyıldızı'nda yer alan iki ünlü bulutsudur. Her iki bulutsu da karanlık bir yerden çıplak gözle bakıldığında bir an için görülebilir ve her ikisi de dürbünle kolaylıkla gözlenebilir. Aşağıdaki resim, arkada gökadamızın Yaya Kolu'nda yer alan yoğun yıldız alanları üzerinde bu iki bulutsuyu göstermektedir. Deniz Kulağı Bulutsusu (M8), daha küçük olan Üç Boğum Bulutsusu (M20)'nun güneyinde yer alan daha büyük ve daha parlak bulutsudur.

Deniz Kulağı ve Üç Boğum Bulutsuları
M8 ve M20. Görüntü boyutları: 2,8°x2,1°. DSS görüntüsü. © AAO/ROE

Deniz Kulağı ve Üç Boğum Bulutsuları ile Bağlantılı Bulutsular

Aşağıdaki liste, bu bölgede yer alan bulutsuların bir listesidir. Bu bölgedeki önemli bulutsular, sadece Deniz Kulağı ve Üç Boğum bulutsularıdır. Listedeki diğer tüm bulutsular, Deniz Kulağı Bulutsusu ile bağlantılı, parlak bulutsu parçalarıdır. Üç Boğum Bulutsusu'nun uzaklığı çok şüphelidir. Bu bulutsu, bir yıldız kümesi ile bağlantılıdır, ancak bu yıldız kümesinin uzaklık tahminleri 2700 ışıkyılından ile 5200 ışıkyılına kadar aşırı derecede farklılık göstermektedir. Yaklaşık 4000 ışıkyıllık bir uzaklık, büyük bir ihtimalle hem bulutsular hem de yıldız kümesi için makul bir uzaklıktır.

   1              2              3          4      5      6      7           8
Katalog         Eşlek         Gökada    Büyüklük  Tür Uzaklık Büyüklük  Diğer Adlar
Adı          Konsayıları    Konsayıları yaydakika       (ıy)    (ıy)
            SA (2000) DA      B°     E°			
-----------------------------------------------------------------------------------------
NGC 6514   18 02,3  -23 02    7,0   -0,2    20'    RE   4000     25     M20, Üç Boğum
NGC 6523   18 03,8  -24 23    6,0   -1,2    45'    E    4350     55     M8, Deniz Kulağı
NGC 6526   18 04,1  -24 26    6,0   -1,3    40'    E    4350     50     NGC 6533
IC 1271    18 05,2  -24 25    6,1   -1,5    20'    E    4350     25
IC 4678    18 06,6  -23 57    6,7   -1,6    30'    E    4350     35
IC 4681    18 09,1  -23 26    7,4   -1,8     3'    E    4350      4     IC 4684
IC 1274    18 09,8  -23 39    7,3   -2,0     6'    E    4350      8     IC 1275
NGC 6559   18 10,0  -24 07    6,9   -2,3     8'    E    4350     10
Sütun 1: Bulutsunun standart katalog adı.
Sütun 2: 2000 yılı için bahar açısı (sağ açıklık-SA) ve yükselim (dik açıklık-DA).
Sütun 3: Gökada boylamı (B) ve enlemi (E).
Sütun 4: Yaydakikası cinsinden açısal büyüklüğü.
Sütun 5: Bulutsunun sınıfı. E : Salma, R : Yansıma.
Sütun 6: Bulutsunun yaklaşık uzaklığı.
Sütun 7: Bulutsunun ışıkyılı cinsinden yaklaşık büyüklüğü.
Sütun 8: Bulutsunun diğer adı.

Deniz Kulağı ve Üç Boğum Bulutsuları ile Bağlantılı Yıldız Kümeleri

Aşağıdaki liste, muhtemelen bu iki bulutsuya en yakın yıldız kümelerinin listesidir. NGC 6514, Üç Boğum Bulutsusuyla, NGC 6530 da Deniz Kulağı Bulutsusu'yla bağlantılı yıldız kümeleridir. Yeni yıldız kümesi katalogları, NGC 6514'ü yalnızca 2700 ışıkyıllık bir uzaklığa koymaktadırlar. Bununla birlikte eğer küme bu uzaklıkta olsaydı, küme içinde yer alan anakol yıldızlarının, NGC 6530'daki yıldızlardan yaklaşık 1 kadir daha parlak olmaları gerekirdi. Bunun doğruluğu ile ilgili hiçbir kanıt bulamadım. Bölgede var olan toz, emin olmayı güçleştirse de 4000-5000 ışıkyıllık bir uzaklık çok daha makul olabilir.

   1                2              3           4       5       6          7
Katalog           Eşlek          Gökada    Büyüklük Uzaklık   Yaş    Diğer Adlar
Adı            Konsayıları     Konsayıları yaydakika (ıy)   (milyon
              SA (2000) DA      B°    E°                       yıl)
----------------------------------------------------------------------------------
NGC 6469    17 53,3  -22 17    6,6  +2,0      7'       ?        ?
NGC 6506    17 59,9  -24 41    5,3  -0,6      5'       ?        ?    Ruprecht 138
Trumpler 31 17 59,9  -28 10    2,2  -2,3      5'     3200     740
Bochum 14   18 02,0  -23 41    6,4  -0,5      2'     1900      10  
NGC 6514    18 02,8  -22 58    7,1  -0,3     28'     2650      23    M20
NGC 6520    18 03,5  -27 53    2,9  -2,8      5'     5150      53
NGC 6531    18 04,3  -22 29    7,7  -0,4     14'     3950      12    M21
NGC 6530    18 04,6  -24 22    6,1  -1,3     14'     4350       7
NGC 6546    18 07,4  -23 18    7,3  -1,4     14'     3050      71  
IC 4685     18 09,3  -23 59    7,0  -2,2     39'       ?        ?    Collinder 367
NGC 6568    18 12,8  -21 36    9,4  -1,7     12'       ?        ?
NGC 6583    18 15,9  -22 08    9,3  -2,5      5'       ?        ?
Sütun 1: Kümenin standart katalog adı.
Sütun 2: 2000 yılı için bahar açısı (sağ açıklık-SA) ve yükselim (dik açıklık-DA).
Sütun 3: Gökada boylamı (B) ve enlemi (E).
Sütun 4: Yaydakikası cinsinden açısal büyüklüğü.
Sütun 5: Kümenin uzaklığı.
Sütun 6: Kümenin milyon yıl cinsinden yaklaşık yaşı.
Sütun 7: Kümenin diğer adı.

Kaynakça: Dias W, Alessi B, Moitinho A, Lépine J, (2002). New catalogue of optically
            visible open clusters and candidates. Astron and Astrophys, 389, 871.

Deniz Kulağı ve Üç Boğum Bulutsularının Haritası

Bu iki bulutsunun bir haritası aşağıdadır. Deniz Kulağı Bulutsusu (M8), gökyüzünde yaklaşık 2 derecelik bir alana yayılmıştır (yaklaşık 150 ışıkyılı). Yakındaki Üç Boğum Bulutsusu (M20) çok daha küçüktür ve farklı bir molekül bulutunun parçası olduğu bilinmektedir.

Deniz Kulağı ve Üç Boğum Bulutsularının Haritası

Deniz Kulağı Bulutsusu

Bulutsunun bir fotoğrafı aşağıdadır. Resimdeki, bulutsunun merkezdeki parlak bölgesidir. Eğer bulutsu 4300 ışıkyılı uzaklıktaysa, o zaman bu resim yaklaşık 75 ışıkyıllık bir alanı göstermektedir. Deniz Kulağı Bulutsusu asıl olarak içinde yer alan, çıplak gözle görülebilen ve gazların iyonize olmasından sorumlu olan iki büyük yıldızın (7 ve 9 Yay) varlığı nedeniyle ışıldamaktadır.

Deniz Kulağı Bulutsusu
M8. Görüntü boyutları: 1,0°x0,75°. DSS görüntüsü.

Deniz Kulağı ve Üç Boğum Bulutsularının Konumu

Deniz Kulağı ve Üç Boğum Bulutsularının Konumu Bu bulutsuların ikisi de gökadanın Yay Kolu'nda yer almaktadır. Üç Boğum Bulutsusu'nun tam uzaklığı epeyce şüphelidir ancak Yay Kolu içerisinde olduğu kesindir ve büyük bir ihtimalle Deniz Kulağı Bulutsusu'na oldukça yakındır.

Üç Boğum Bulutsusu

Üç Boğum Bulutsusu, yaklaşık 25 ışıkyılı çapında (güneş sisteminin yaklaşık 15.000 katı), genç ve küçük bir bulutsudur. Bulutsudaki koyu toz şeritleri, bulutsuyu üç parçaya ayırıyormuş gibi gözükmektedir. Bulutsunun alt yarısı, ayırt edici pembe rengiyle parlak bir salma bulutsusudur. Bulutsunun üst kısmı ise, özgün mavi rengiyle tipik bir yansıma bulutsusudur. Üç Boğum Bulutsusu
M20. Görüntü boyutları: 0,34°x0,35°. DSS görüntüsü.
Avcı Kolu Avcı Kolu Sayfasına Geri Dön

Takımyıldız Adları Terimler Yunan Harfleri